Mij Gïelevåhkoe?

Ulmie Gïelevåhkojne lea statusem lutnjedh saemien gïelide, jïh daajroem saemien gïeli jïh kultuvren bïjre lutnjedh abpe seabradahkesne. Raaktan daan våhkoen saemien gïelh edtjieh govledh jïh vååjnedh gaajhkem lehkiem.

Gïelevåhkoe lea aktivyöki barkoe juktie daajroem saemien gïeli bïjre våajnoes darjodh jïh lissiehtidh abpe seabradahkesne. Privaate jïh byögkeles institusjovnh, jieleme, organisasjovnh jïh jeatjah aktöörh bööresuvvieh saemien gïelh våajnoes darjodh raaktan daan våhkoen. Ektesne stuerebe dïedtem vaeltebe ihke saemien gïelh govloeh, vååjnoeh jïh åtnasuvvieh gaajhkine seabradahkesuerkine.

Gïelevåhkoe akte bielie Saemiedigkien guhkiebasse gïelebarkoste – Gïelelutnjeme.

Man åvteste Gïelevåhkoe vihkele?

Jalhts leah vaahresne nåhkedidh, saemien gïelh jåerhkieh kreeptjedidh. Nov lea håhkoe. Akte sjïdtije voerkesvoete saemiej luvnie gïelen jïh gïeleveeljemen bïjre, jïh ahkedh jienebh veeljieh meatan årrodh kuvsjine juktie gïelem bååstede vaeltedh maam aarebi boelvh leah dasseme. Dajvine gusnie saemien ij leah åtnosne orreme akte jallh göökte boelvh, noere geerve almetjh daelie gïelem bååstede vaeltieh jïh vååregelaakan pryövoeh dam guhkiebasse vedtedh sijjen maanide. Orre boelve saamastallije maanajgujmie sjïdtedeminie.

Dovne Saepmien nöörjen, sveerjen jïh soemen bielesne dååjrebe stoerreseabradahke eantan stuerebe ïedtjem jïh eadtjohkevoetem saemien gïelijste vuesehte, jïh saemieh gaajhkine laantine stuerebe jååhkesjimmiem sijjen kultuvrese jïh sijjen gïelide dååjroeh. Ïedtje saemien siebriedahkese lea stoerre, jïh tïjje ektie aktivyöki gïelebarkoen åvteste ij lij maahteme buerebe årrodh.

Vierhtieh

Gïeledïrregh

Jienebh digitaale gïeledïrregh gååvnesieh, goh baakoestimmiedïrrege dovne Windowse jïh Macese, mobijletastatuvre baakoestimmiedïrreginie dovne Androidese jïh IOS:se (iPhone jïh iPad), baakoegærjah jïh jïjnje vielie. Gïehtjh Divvun-sæjroem gusnie vielie saemien gïeleteknologije.

10/20 bágo

Gïelevåhkoen sjïekenisnie Saemiedigkie Nöörjesne appem 10/20 bágo dorjeme, maam maahta android- jallh iOS-tellefovnese veedtjedh. Appesne maahta 10/20 baakoeh vuejnedh, govledh jïh lohkedh dovne noerhte-, julev- jïh åarjelsaemien gïelesne. Appe maahta åtnasovvedh skuvlesne jïh maanagïertesne, men hævvi aaj privaate jieliedisnie.

Saemiedigkie Nöörjesne göökte plakaath appese dorjeme, akte 10 baakoejgujmie noerhte-, julev- jïh åarjelsaemien gïelesne jïh akte 20 baakoejgujmie. Plakaath leah daesnie vuelielisnie.

Staeriedimmieprogramme

Maahtah MS Officen reaktatjaelemedïrregem veedtjedh dovne Windowse jïh Macese. Gååvnese dovne noerhte-, julev -jïh åarjelsaemien gïelese.

Tastatuvre/Båaloebuertie

DMaahtah saemien tastatuvrem veedtjedh dovne mobijlese jïh daatovrese. Lohkh vielie daesnie guktie veedtjh jïh åtnose vaaltah mobijletastatuvrem. Lohkh vielie daesnie guktie veedtjh jïh åtnose vaaltah tastatuvrem daatovrese.

Saemesth

Gïelekampanjen sjïekenisnie «Saemesth munnjien» Saemiedigkie Nöörjesne låammebaakoegærjetjem darjoeji 2013. Baakoegærjetje lij uvtemes noeride, jïh aajkoe lij dïhte edtji vietseleslaakan bööredidh voestes gaavnedimmesne saemiestidh, aarkebiejjien jïh feestesne. Baakoegærjetje joekoen lyjhkedihks sjïdti almetji luvnie gaajhkine aaltarinie. Desnie ij naan leevles grammatihke, ajve jienebh jallh vaenebh nuhteligs baakoeh jïh jiehtegh. Baakoegærjetje dan lyjhkedihks sjïdti guktie Saemiedigkie 2019 aaj dam jïjtse applikasjovnine darjoeji. Tjoeje vaeljehke baakojde jïh jiehtiegidie, jïh gaajhkesh mah sijhtieh maehtieh baakoegærjetjem nuhtjedh, dovne dah mah sijhtieh ånnetji saemien lïeredh jïh dah mah sijhtieh såemies baakoeh jïh raajesh jeatjah saemien gïelesne lïeredh.

Baakoegærjah

Datne baakoegærjah jieniebidie gïelide daesnie gaavnh: http://dicts.uit.no/

Noerhte- jïh åarjelsaemien – daaroen

Noerhtesaemien – daaroen

Åarjelsaemien – daaroen

Julevsaemien – daaroen

Guktie maahtah meatan sjïdtedh?

Mijjieh datnem haestebe programmem vuartasjidh, jïh öörnemh dov lïhke gaavnedh. Gaskesadth maaje dov lïhkemes gïelejarngem juktie darjomh jïh öörnemh gaavnedh don våhkoen. Gïelevåhkoen lea jïjtse facebook-sæjroe «Giellavahkku/ Gïelevåhkoe/ Giellavahkko/ Samisk språkuke», jïh mijjieh datnem haestebe meatan fulkedh desnie juktie saernieh jïh orrestehtemh vuejnedh bïjre jarkan Saepmesne. Mijjen aaj instagram-konto «giellavahku», jïh daesnie sïjhth filmh, guvvieh jïh orrestehtemh abpe våhkoen gaavnedh.
Mijjieh gegkiestibie datne meatan sjïdth gaajhkine gieltegs heannadimmine, mejtie leah meatan fysiske jallh digitaale öörneminie. Nuhtjh saemien sosijaale medijinie abpe våhkoen, årroeh meatan mijjen tjaebpies, saemien gïelh våajnoes darjodh.

Seedth dov öörnemem diekie

Plakaath jïh guvvieh

Veedtjh jïh nuhtjh dejtie gosse edtjih dov öörnemen bïjre bievnedh!

Maahta gaajhkh frijlh frijjelaakan nuhtjedh tjïrrehtimmesne Gïelevåhkoste.